Jednym z kluczowych aspektów bezpieczeństwa budynków są kwestie związane z ochroną przed pożarem i jego skutkami. Przepisy budowlane stawiają przed projektantami i wykonawcami szereg wymagań w tym zakresie. Szczególnie istotne z punktu widzenia obowiązujących norm jest zapewnienie odporności ogniowej przegród, między innymi poprzez instalację okien, drzwi i ścianek działowych spełniających określone parametry. Ekspert firmy Aluprof wyjaśnia, dlaczego okna i drzwi są tak ważne przy zapewnieniu bezpieczeństwa przeciwpożarowego i jakie produkty wybrać, aby zachować określony przepisami poziom odporności ogniowej budynku.
Bezpieczeństwo przeciwpożarowe określone normami
Każdy obiekt budowlany oddany do użytku musi spełniać szereg określonych wymagań, w tym również tych dotyczących bezpieczeństwa. Odnosi się to nie tylko do codziennego użytkowania, ale też wyjątkowych zdarzeń losowych, w tym pożarów. W przypadku ich wystąpienia jednymi z najważniejszych czynników decydujących o poziomie zagrożenia dla osób przebywających w budynku są wysoka temperatura, płomienie i dym. Dla skutecznego przeprowadzenia akcji ratunkowej i ograniczenia rozprzestrzeniania się ognia kluczowe jest stosowanie w odpowiednich miejscach – na granicach tzw. stref pożarowych – drzwi, bram lub innych elementów konstrukcyjnych, które charakteryzują się odpowiednimi parametrami w zakresie odporności ogniowej i dymoszczelności. Podstawowe wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej budynków zostały zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z nim drzwi i okna przeciwpożarowe, przeznaczone do zainstalowania w otworach znajdujących się w pionowych elementach oddzielających budynku, powinny zostać zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby zapewnić ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku do innych pomieszczeń i stref, uniemożliwienie przeniesienia się pożaru na obiekty sąsiednie, możliwość bezpiecznej ewakuacji użytkowników poprzez ograniczenie poziomu promieniowania cieplnego oraz ułatwienie działania ekipom ratowniczym. „Przepisy określające właściwości przeciwpożarowe okien i drzwi w pierwszej chwili mogą sprawiać wrażenie restrykcyjnych. Trzeba jednak pamiętać, że wymagana klasa odporności ogniowej tzw. przegród (okien, drzwi i ścianek stałych) jest uzależniona od klasy odporności pożarowej, do której zaliczony zostanie dany budynek. Normy dotyczące bezpieczeństwa przeciwpożarowego dotyczą przede wszystkim budynków komercyjnych, wielokondygnacyjnych oraz obiektów użyteczności publicznej – wykorzystywanych przez większą liczbę ludzi lub osoby o ograniczonej zdolności ruchowej (tj. biurowce, hotele, szpitale, żłobki, przedszkola czy domy opieki dla osób starszych) – oraz pozostałych budynków narażonych na występowanie pożaru ze względu na obiekty z nimi sąsiadujące. Im wyższe parametry, tym wolniej musi rozprzestrzenia się ogień, dzięki czemu zyskamy dodatkowe minuty na ucieczkę z pomieszczeń nieobjętych jeszcze pożarem, ale nim zagrożonych”, wyjaśnia Viktor Kryvenko, Development Manager Fire Protection Solutions z firmy Aluprof, lidera w systemach aluminiowych przeznaczonych do produkcji okien, drzwi, fasad i osłon przeciwsłonecznych dla branży budowlanej i konstrukcyjnej.
Odporność ogniowa okien i drzwi gwarancją bezpieczeństwa w razie pożaru
Jak wynika z danych Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej tylko w 2022 roku w Polsce wybuchło 135 968 pożarów. W wyniku tych zdarzeń życie straciło 387 osób, a 2338 odniosło obrażenia1. Sposobem na poprawienie tych statystyk może być stosowanie nie tylko czynnych systemów zabezpieczeń, które mają za zadanie maksymalnie szybkie wykrycie niebezpieczeństwa, jego sygnalizację i ugaszenie ognia, ale też tzw. biernej ochrony przeciwpożarowej. Polega ona na zapewnieniu stabilności konstrukcji budynku przez jak najdłuższy czas oraz minimalizowaniu rozprzestrzeniania się ognia i dymu. Aby zmniejszyć prędkość z jaką rozprzestrzenia się pożar w wielu wypadkach należy już na etapie projektowania budynku, a także podczas wybierania materiałów budowlanych, wziąć pod uwagę ich parametry dotyczące ochrony przeciwpożarowej. Dotyczy to również okien i drzwi, szczególnie drzwi wewnętrznych, które mają bezpośredni wpływ nie tylko na szybkość rozprzestrzeniania się ognia, ale też duszącego dymu, stanowiącego równie poważne zagrożenie. „Wśród dostępnej na rynku ślusarki otworowej możemy znaleźć produkty, które wyróżniają się doskonałymi parametrami w zakresie odporności ogniowej. Przykładem mogą być rozwiązania Aluprof: systemy przegród przeciwpożarowych z drzwiami jedno– i dwuskrzydłowymi MB-78EI oraz MB-60E EI, a także system przeciwpożarowych okien, drzwi i ścianek MB-86N EI o podwyższonej izolacyjności termicznej. Rozwiązanie MB-78EI posiada odporność ogniową w klasach EI30, EI60 oraz EI90, zgodnie z normą EN 13501-2 (w przypadku ścianek stałych i drzwi otwieranych) oraz EI30 (w przypadku drzwi przesuwnych). Drzwi zbudowane na bazie tego systemu posiadają również właściwości dymoszczelne w klasach Sa i S200, oraz klasę trwałości samozamykania C5, a dodatkowo wyróżnia je dobra izolacyjność termiczna (Uf od 1,60 W/(m2K)) i akustyczna (do 40 dB). Konstrukcje wykonane na bazie systemu MB-60E EI charakteryzują się klasą odporności ogniowej EI30 według normy PN-EN 13501-2+A1 i podobnie jak w systemie MB-78EI mogą dodatkowo spełniać wymogi dymoszczelności w klasie Sa, S200 wg PN-EN 13501-2 oraz trwałości samozamykania C5. Z kolei okna, drzwi i ścianki stałe zbudowane na bazie systemu MB-86N EI cechują się odpornością ogniową w klasie EI30 jednocześnie spełniając wymagania podwyższonej izolacyjności termicznej (w przypadku okien współczynnik UW wynosi od 0,86 W/(m2K), a w przypadku drzwi współczynnik UD od 1,20 W/(m2K)). Warto przy tym wyjaśnić, że oznaczenie EI, czyli szczelność i izolacyjność ogniowa, oznacza zdolność przegrody nie tylko do ograniczenia przenikania ognia, ale również wysokiej temperatury na drugą stronę konstrukcji i ograniczenia promieniowania cieplnego. W dużym uproszczeniu maksymalny wzrost temperatury strony nienagrzewanej nie może przekroczyć 180° C w obszarze wypełnienia konstrukcji oraz 360° C w obszarze przy krawędziach”, tłumaczy ekspert firmy Aluprof. „Nowym wyrobem na rynku ślusarki przeciwpożarowej, który zwiększa bezpieczeństwo przeciwpożarowe budynków, jest szkło przeciwpożarowe marki Glassprof występujące w klasach EI 30, EI 60, EI 90. Na chwilę obecną może ono być stosowane w konstrukcjach przeciwpożarowych (ściankach stałych i drzwiach) dwóch systemów Aluprof: MB-60E EI oraz MB-78EI, dodatkowo w najbliższych miesiącach ma być dostępne w systemach MB-86N EI. Ponadto oferta Glassprof będzie powiększona o szyby klasy EI120, które znajdą zastosowanie w ściankach systemu MB-118EI”, dodaje Viktor Kryvenko. Szkło Glassprof jest dostępne do stosowania zarówno w konstrukcjach wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Sposobem na zmniejszenie tempa rozprzestrzeniania się ognia może być stosowanie wyrobów budowlanych spełniających wymagane przepisami normy przeciwpożarowe. Dotyczy to również okien i drzwi. Produkty, które nie posiadają odpowiednich atestów lub są wykonane z łatwopalnych materiałów nie tylko mogą stanowić „paliwo” dla ognia, ale też pod wpływem wysokiej temperatury mogą wytwarzać duszące gazy czy płonące krople. Jeśli zależy nam na bezpieczeństwie przeciwpożarowym inwestycji warto pomyśleć o montażu ślusarki aluminiowej, która poza wysokimi parametrami w zakresie ochrony przed ogniem wyróżnia się doskonałą izolacyjnością termiczną i akustyczną, wysoką wytrzymałością mechaniczną oraz trwałością.